DMD ve BMD hastalarında CK (Creatine Kinase) değerini etkileyen faktörler

Duchenne Musküler Distrofi (DMD) ve Becker Musküler Distrofi (BMD) gibi kas hastalıklarında kreatin kinaz (CK) değerleri önemli bir biyobelirteçtir. CK, kas hücrelerinde bulunan bir enzimdir ve kas hasarı veya yıkımı olduğunda kana salınır. DMD ve BMD gibi kas distrofisi hastalıklarında, kas hücrelerindeki hasar nedeniyle CK düzeyleri belirgin şekilde yükselir.

>> Hangi hastalıklar CK (Kreatin Kinaz) yükselmesine sebep olur?

DMD ve BMD hastalarında CK değerini etkileyen faktörler

• Hastalığın şiddeti: DMD hastalarında genellikle daha yüksek CK değerleri görülür çünkü bu hastalık daha şiddetli seyrederken, BMD hastalarında CK değeri daha düşük olabilir çünkü hastalık daha hafif seyreder.
• Kas hasarının boyutu ve yaygınlığı: CK düzeyleri, kas hasarının büyüklüğü ve yaygınlığıyla ilişkilidir. DMD ve BMD hastalarında daha fazla kas hasarı olduğunda CK düzeyleri artar.
• Hastanın yaşı ve cinsiyeti: CK değerleri, hastanın yaşı ve cinsiyetiyle de ilişkilidir. Özellikle DMD hastalarında erken çocukluk döneminde CK düzeyleri daha yüksek olabilir.
• Kas aktivitesi düzeyi: Fiziksel aktivite, spor yapma veya kas aktivitesini arttıracak diğer etkinlikler, geçici olarak CK düzeylerini yükseltebilir. Bu nedenle, hastanın fiziksel aktivitesi de CK değerlerini etkileyebilir.
• Diğer sağlık sorunları: DMD ve BMD hastalarında diğer sağlık sorunları da CK düzeylerini etkileyebilir. Örneğin, enfeksiyonlar veya bazı ilaçlar, CK düzeylerinde geçici olarak artışa neden olabilir.
• Kullanılan tedaviler: Tedaviler, özellikle kortikosteroidler gibi bazı ilaçlar, CK düzeylerini etkileyebilir. Bazı tedaviler, CK düzeylerini azaltarak veya yükselterek hastalığın yönetimine katkıda bulunabilir.
• Genetik mutasyonlar: DMD ve BMD hastalarının CK değerleri, hastalığın altında yatan genetik mutasyonlarla da ilişkilidir. DMD hastalarında distrofin genindeki büyük delesyonlar genellikle yüksek CK düzeyleriyle ilişkilendirilirken, BMD hastalarında genellikle düşük CK düzeyleri gözlemlenebilir. >> DMD hastalığına sebep olan genetik mutasyonlar nelerdir?
• Kalp kası tutulumu: DMD hastalarında kalp kasının da etkilenmesi nedeniyle CK düzeylerinde artış görülebilir. Bu durum, kalp kasının hastalığa dahil olmasıyla daha da belirgin hale gelir ve kalp kasının etkilenmesi hastalığın ilerlemesiyle birlikte artan CK düzeylerine yol açabilir. >> DMD Kalp Sağlığı
• Fiziksel egzersiz ve aktivite: Hastaların fiziksel egzersiz ve aktivite düzeyi, CK değerlerini etkileyebilir. Aşırı fiziksel aktivite veya yorgunluk, kas hasarını artırabilir ve buna bağlı olarak CK düzeylerinde yükselmeye neden olabilir. >> DMD hastaları için doğru fizik tedavi teknikleri
• Tedavi yöntemleri: DMD ve BMD hastalarında kullanılan tedavi yöntemleri, CK değerlerini etkileyebilir. Örneğin, kortikosteroid tedavisi, kas hasarını azaltabilir ve buna bağlı olarak CK düzeylerini düşürebilir.
• Enfeksiyonlar: Hastalarda meydana gelen enfeksiyonlar, vücutta iltihaplanma ve kas hasarıyla ilişkili olabilir. Enfeksiyonlar, geçici olarak CK düzeylerinde artışa neden olabilir.
• Beslenme ve diyet: Beslenme ve diyet faktörleri de CK düzeylerini etkileyebilir. Özellikle protein alımının yetersiz olduğu durumlarda kas hasarı artabilir ve buna bağlı olarak CK düzeyleri yükselebilir. >> DMD hastalarında beslenme ve diyet nasıl olmalıdır?
• İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar, özellikle kolesterol düşürücü ilaçlar, bazı antidepresanlar ve bazı antibiyotikler, CK düzeylerini etkileyebilir ve geçici olarak artışa neden olabilir.
• Hastanın yaşam tarzı ve alışkanlıkları: Hastanın yaşam tarzı ve alışkanlıkları, CK düzeylerini etkileyebilir. Örneğin, sigara içmek ve alkol tüketmek, kas sağlığını olumsuz etkileyerek CK düzeylerinin artmasına yol açabilir.
• Hormonal değişiklikler: Hormonal değişiklikler de CK düzeylerini etkileyebilir. Özellikle ergenlik dönemi gibi hormonal değişikliklerin yaşandığı dönemlerde CK değerleri farklılık gösterebilir.

Normal CK (Creatine Kinase) değeri

Normal kreatin kinaz (CK) değeri, yetişkinlerde genellikle 22 ila 198 U/L (ünite/litre) arasında değişir. Ancak bu değer laboratuvarlara ve kullanılan ölçüm birimlerine göre farklılık gösterebilir. Çocuklarda ve yaşlılarda CK değeri yetişkinlerden farklılık gösterebilir. CK değerlerinin normal aralığı laboratuvar raporunda belirtilir ve sağlık uzmanları, bireysel duruma göre bu değerleri değerlendirir. Herhangi bir hastalığın varlığında veya tedavi sırasında CK değerleri normalin üzerinde veya altında olabilir, bu nedenle hastalığın izlenmesi ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesi için CK değerlerinin düzenli olarak takip edilmesi önemlidir.

>> DMD Aile Rehberi (Doğru Bakım ve Tedavi Kılavuzu)

Bu içerik DMD DAYANIŞMA PLATFORMU tarafından hazırlanmıştır.